2 juli hebben we een nieuw kabinet! Met een nieuw hoofdlijnenakkoord. De grote olifant in deze statenzaal is de vraag: hoe verhouden wij ons tot het nieuwe kabinet? De VVD doet dat met het prachtige lied van André van Duijn in het achterhoofd.
“Je moet zeilen op de wind van vandaag,
De wind van gisteren helpt je niet vooruit.
De wind van morgen blijft misschien wel uit,
Je moet zeilen op de wind van vandaag.”
Als de wind uit Den Haag verandert, omdat er een nieuw kabinet komt, dan zul je de stand van je zeilen moeten veranderen. Je kop in het zand steken en denken dat het wel overwaait, is niet verstandig. Alles uit je handen laten vallen en stoppen waar je mee bezig was, is evenmin verstandig. De definitieve plannen zijn nog niet bekend en we zullen op Prinsjesdag moeten wachten. Dat betekent wel dat we flexibel en wendbaar moeten blijven. Maar dat de koers van de provincie zal moeten wijzigen, staat voor ons vast!
Voor de VVD zijn er drie inhoudelijke thema’s volgend jaar belangrijk: economie, wonen en veiligheid.
Economie
We hebben laatst een inspirerend bezoek gebracht aan het winkelcentrum van Woerden. Daar wordt met man en macht gewerkt aan de vitalisering van de binnenstad. In de coronatijd heeft de provincie aan gemeenten geld beschikbaar gesteld voor revitalisering van winkelgebieden. Hoe staat het daar nu eigenlijk mee? De VVD wil in 2025 de winkelcentra weer als onderwerp op de agenda. We zien kansen in combinatie met verduurzaming en woningbouw. Het mes snijdt aan meerdere kanten: leefbaar houden van dorpskernen en stadscentra en het aanjagen van de economische groei.
Ook de economie van het landelijk gebied verdient onze aandacht. De transities in het landelijk gebied betekenen veel voor de agrarische ondernemers. Een economisch vitaal platteland is voor ons als VVD erg belangrijk. Dat betekent ruimte bieden om de doelen te halen, zoals dat het beste bij de gebieden en ondernemers past. Wij vinden het als VVD belangrijk dat wij onze eigen middelen zo inzetten, dat onze provincie er het meeste baat bij heeft en met adaptief beleid wendbaar te blijven en onze middelen niet in korte tijd overboord gooien zonder het gewenste resultaat. Is GS dat met ons eens?
Ondernemers in onze provincie zien veel kansen in de ontwikkeling van recreatie en toerisme, maar voelen zich niet altijd geholpen. De bezuinigingen op recreatie vallen de VVD dan ook zwaar. We hebben begrepen dat de doelstellingen uit het coalitieakkoord over samenwerking op het gebied van recreatie nog wel pal overeind staan. Kan de gedeputeerde dat bevestigen?
Voor een goed functionerende economie, is beschikbaarheid van energie cruciaal. We hebben zelfs al geluiden gehoord van ondernemers die willen uitbreiden maar niet kunnen. Onverteerbaar. Zeilen kan je niet alleen in een boot zo groot als onze provincie. Zeker in de energietransitie hebben we elkaar nodig maar hebben we ook allemaal onze eigen rol. De een de fok de ander het roer. Naar de mening van de VVD zouden is de rol van de provincie sturen en niet roeien, met de focus op de lange termijn en de grote bovenstedelijke projecten. Daarmee kunnen we onze economie kwalitatief laten groeien.
Om die rol te laten resoneren in de doelenboom zien wij graag het geschrapte tekstgedeelte in doel 4.1.1 weer terugkeren. Hiervoor dienen wij een amendement in.
Ook de cultuursector draagt bij aan een vitale economie. We moeten stoppen de cultuursector te behandelen als een couveusebaby die permanent aan het subsidie infuus moet. We moeten niet alle verantwoordelijkheid naar ons toe trekken, maar juist ook neerleggen bij de sector zelf. Dat willen we beter in de meerjarendoelen naar voren laten komen. Daarom een amendement.
Wonen
Wonen is voor de VVD prioriteit! Maar lijkt in de provincie steeds meer ondergeschikt te worden aan natuurontwikkeling en soortenbescherming. Zo lazen we in de krant verontrustend nieuws over toekomstige vertraging van bouwprojecten door de konijnenlobby. Dat kan toch niet waar zijn? Hoe gaat GS ervoor zorgen dat vergunningverlening vlot en soepel blijft verlopen en niet wordt gefrustreerd door allerlei extra eisen?
De VVD heeft al vaker gepleit voor woningbouwprogrammering die aansluit bij de lokale behoefte. En voorziet in de behoefte van alle doelgroepen. Met de nieuwe volkshuisvestingswet krijgt de provincie een grotere rol. Maar dat zou níet moeten betekenen dat we gemeenten opleggen eenzijdig te bouwen. voor ons geldt als motto dat we bij doelgroepenbeleid met voorkeur ook de vitale beroepen een kans geven op een woning. Als het gaat om versnelling van woningbouw gaat de VVD ook voor experimenten met optoppen, off-grid woningen, woningsplitsing en bouwen voor doorstroming. In overleg met de lokale gemeenteraden. Dat moet ook zo opgenomen worden in het Programma Wonen en Werken.
Veiligheid
Een onderwerp waar het té weinig over gaat in deze provincie. De samenleving verhardt en verruwt. We lazen deze week nog in de krant hoe het erbij toegaat bij de kruidenier die op de kleintjes let. Medewerkers lopen zonder naamplaatje, simpelweg omdat ze zich niet veilig voelen. Het is mooi dat we twee nieuwe OV-concessies verleend hebben. Maar hoe zit het met de sociale veiligheid in bus en tram? Of de sociale veiligheid van bushaltes. Wij hebben van jonge vrouwen uit deze provincie gehoord dat zij zich ’s avonds niet veilig voelen in de bus. We horen er graag meer over van de gedeputeerde.
Ook Fatbikes zijn in het nieuws. We konden nog geen cijfers over de impact van fatbikes krijgen maar medische specialisten slaan al alarm, als de veiligheid op het fietspad en in de bus, bijvoorbeeld ’s avonds. Wat gaat de gedeputeerde daaraan doen?
Ook in het buitengebied spelen grote veiligheidsvragen. Ondermijnende criminaliteit bedreigt de rechtsorde. Dat klinkt prachtig abstract. Maar als er een motorbende op je stoep staat om je af te persen, of als je lege boerenschuur gebruikt wordt voor duistere praktijken, dan wordt het ineens heel concreet. Het buitengebied is extra kwetsbaar. De lokale politie niet bij machte en de landelijke politie-eenheden te ver weg. Wat kunnen we als provincie nog meer doen om die ene cruciale kerntaak van de overheid, het waarborgen van onze veiligheid, beter uit te voeren? Graag een reactie van de Commissaris.
Veiligheid is ook brandveiligheid van bossen. De VVD komt nog dit jaar met een initiatiefvoorstel. Op dit thema hebben we de wind in de zeilen, want er komen extra middelen vanuit Den Haag. Toen wij dit thema drie jaar geleden op de agenda zetten, ontvingen we meewarige blikken. Maar gelukkig krijgen we steeds meer bijval.
Bestuur en financiën:
Om al die belangrijke zaken te kunnen doen hebben we een provinciaal bestuur en ambtelijk apparaat nodig. Maar liever wel een klein en daadkrachtig bestuur dat verschil maakt op de onderwerpen die ertoe doen. En liever niet een log apparaat dat zich overal mee bemoeit, maar niets bereikt. Als andere partijen hun gang laten gaan, gaat het die kant op met deze provincie. Terwijl we alle zeilen moeten bijzetten gezien de grote druk op de financiën.
Veel partijen vragen vandaag om extra evaluaties en onderzoeken, ook daar zijn wij zéér kritisch op. Vooral omdat de moties vaak kamelenneuzen zijn: achter de evaluatie komen vaak bulten aan werk weg. Het onderzoek kunnen we nog wel betalen, maar die bulten werk niet.
In het hoofdlijnenakkoord lezen we dat de SPUK’s worden overgeheveld naar de algemene uitkering. Met 10% korting. Wat een geweldig nieuws! Er ontstaat een nieuw afwegingsmoment hoe we de middelen willen besteden. Wil gedeputeerde Bakker eens uitzoeken waar we de huidige SPUK’s aan besteden? En welke keuzeruimte we daar straks in hebben? Misschien ontstaat er wel ruimte voor de langverwachte lastenverlichting voor onze inwoners! Althans voor het deel van de inwoners dat überhaupt belasting betaalt, want het voelt nog steeds onrechtvaardig dat alleen automobielbezitters meebetalen aan de voorzieningen.
Dan communicatie. We lezen dat het college extra inspanningen wil leveren en hier in drie jaar tijd 4 ton voor uit wil geven. Wij hebben eerder aandacht gevraagd voor betrokkenheid van jongeren bij het provinciale werk. Wat ons betreft komt er in de participatieaanpak speciaal aandacht komt voor jongeren. Op een manier die hen bereikt en betrekt. Graag reactie GS.
Dan wordt er extra geld uitgetrokken voor kwaliteit van het bestuurlijk proces. Meer dan 2 ton structureel! Wat een smak geld zeg. Dan heeft de VVD ook nog wel een vurige wens. We krijgen nog regelmatig Statenvoorstellen met 1 beslispunt, bijvoorbeeld het Statenvoorstel ‘vaststellen van de kaders UPLG’ dat later/ volgende week op de agenda staat. Daarmee is het voor Statenfracties zeer ingewikkeld om te zien wat we nu precies vaststellen en amendementen te schrijven. Wil de voorzitter van GS ons toezeggen dat in het vervolg álle Statenvoorstellen uitgewerkte beslispunten hebben?